ABC histori


Kalendarium UNESCO

 

2009:  Konferencja Generalna wybiera Irinę Bokovą, Stałego Przedstawiciela Bułgarii przy UNESCO, na stanowisko Dyrektora Generalnego UNESCO. Jest to już 10 dyrektor i pierwsza kobieta wybrana na to stanowisko.

2008:  1700-letni obelisk z Aksum, przewieziony przez wojska Mussoliniego w 1937 roku do Rzymu, dzięki staraniom UNESCO powraca na swoje prawdziwe miejsce w północnej Etiopii.

2007: Czarnogóra i Singapur przystępują do UNESCO. Tym samym liczba członków wzrasta do 193.

2005: Brunei Darussalam zostaje 191 członkiem UNESCO.

2003: USA powraca do UNESCO.

2001: Zostaje przyjęta Powszechna Deklaracja o Różnorodności Kulturowej.

1999: Sekretarz Generalny Koïchiro Matsuura podejmuje ważne reformy mające na celu decentralizację działań UNESCO.

1998: Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjmuje jako własną Powszechną deklarację UNESCO o genomie ludzkim i prawach człowieka, opracowaną i przyjętą przez UNESCO w 1997 r.

1992: Powstaje program Pamięci Świata, którego celem jest ochrona dziedzictwa dokumentarnego: zbiorów archiwów, bibliotek, również nagrań dźwiękowych i filmowych.

1990: Odbywająca się w Jomtiem w Tajlandii Światowa Konferencja na temat Edukacji dla wszystkich zapoczątkowuje program, mający na celu jest zapewnienie wszystkim ludziom na świecie podstawowej edukacji. 10 lat później Światowe Forum Edukacyjne obradujące w Dakarze (Senegal) zobowiązuje państwa uczestniczące w nim do zrealizowania założeń programu do 2015 roku.

1984: Stany Zjednoczone wycofują się z organizacji. Powodem jest niezgoda w kwestii zarządzania UNESCO. Wielka Brytania oraz Singapur wycofują się w 1985. Budżet Organizacji spada drastycznie.

1980: Z inicjatywy UNESCO zostaje opracowana zbiorowa publikacja na temat historii Afryki z okresu przedkolonialnego autorstwa wybitnych historyków i badaczy kultur afrykańskich. Podobne opracowania ukażą się na temat dziejów Azji Centralnej oraz Karaibów.

1978: UNESCO przyjmuje Deklaracje o rasie i uprzedzeniach rasowych. Późniejsze raporty Dyrektora Generalnego, zdające sprawę z tego, w jakim stopniu zapisy deklaracji są respektowane w praktyce, posłużyły do napiętnowania założeń intelektualnych leżących u źródeł dyskryminacji rasowej.

1975: Pod auspicjami UNESCO powstaje w Tokio Uniwersytet Narodów Zjednoczonych.

1974: Papież Paweł VI odznacza UNESCO Pokojową Nagrodą im. Jana XXIII.

1972: Zostaje przyjęta Konwencja o Ochronie Światowego Dziedzictwa kulturalnego i naturalnego. W efekcie, w 1976 powstaje Centrum Światowego Dziedzictwa i zainaugurowany zostaje program światowego dziedzictwa UNESCO, którego najbardziej spektakularnym rezultatem jest powstanie Listy Światowego Dziedzictwa, liczącej dzisiaj 812 obiektów, w tym 18 polskich (w 14 wpisach, w tym 2 transgranicznych). Pierwsze polskie obiekty, w tym Kraków i Wieliczka, zostały wpisane na Listę w 1978 roku.

1968: UNESCO zwołuje pierwszą konferencję międzyrządową, której tematem są relacje pomiędzy rozwojem i środowiskiem, czego efektem było wypracowanie koncepcji trwałego rozwoju, a w dalszej konsekwencji powstanie programu UNESCO Człowiek i Biosfera (Man and the Biosphere MAB).

1960: Początek akcji przeniesienia Wielkiej Świątyni Abu Simbel w Egipcie w celu uchronienia jej przed zalaniem przez wody Nilu. Jest to pierwsze w historii UNESCO tego typu przedsięwzięcie,  które zapoczątkuje szereg innych spektakularnych akcji, takich jak w Mohenjo w Pakistanie, w Fezie w Maroku, w Katmandu w Nepalu, w Borobudur w Indonezji i na Akropolu w Grecji.

1958: W Paryżu zaczyna działać stała siedziba Organizacji. Architektami budynku są: Marcel Breuer (USA), Pier-Luigi Nervi (Włochy) i Bernard Zehrfuss (Francja).

1956: Republika Południowej Afryki wycofuje się z Organizacji oskarżająć ją, iż niektóre jej akty ingerują w wewnętrzne kwestie rasowe kraju. RPA powraca do UNESCO w 1994 roku, kiedy prezydentem jest Nelson Mandela.

1954: Zostaje uchwalona pierwsza konwencja UNESCO w całości poświecona ochronie dziedzictwa kulturowego. Jest nią Konwencja o ochronie dóbr kultury w warunkach konfliktu zbrojnego. Znak rozpoznawczy konwencji - biało-błękitna tarcza - została zaprojektowana przez profesora Jana Zachwatowicza.

1952: Międzyrządowa konferencja, zwołana z inicjatywy UNESCO, przyjmuje Powszechną Konwencję o prawie autorskim. W latach powojennych przystąpiło do niej wiele krajów, które dotychczas nie były stroną Konwencji Berneńskiej z 1886 r. o ochronie dzieł literackich i dzieł sztuki.

1948: UNESCO zaleca krajom członkowskim podjecie działań na rzecz obowiązkowej i powszechnej oświaty na poziomie podstawowym.

16 listopada 1945: Przedstawiciele 37 krajów w tym Polski, spotykają się w Londynie, aby podpisać Akt Konstytucyjny UNESCO, który wchodzi w życie 4 listopada 1946 po ratyfikacji przez 20 państw.